Ordening
Indeling van organismen in de biologie
Kenrmerken en eigenschappen
In de biologie worden ‘kenmerken’ en ‘eigenschappen’ vaak gebruikt om dingen over levende wezens te vertellen.
Een kenmerk is iets wat je kunt zien bij een organisme. Bijvoorbeeld, de kleur van een bloem, de grootte van een boom.
Een eigenschap vertelt ons wat het organisme kan doen. Bijvoorbeeld, een plant die goed kan groeien in de schaduw heeft de eigenschap ‘schaduwtolerantie’. Een dier dat handig is in het vinden van voedsel heeft de eigenschap ‘intelligentie’.
Bij een slagader is een kenmerk dat de wand dik is en is elasticiteit is een eigenschap van een slagader. Dus, terwijl een kenmerk iets is dat je kunt zien of meten, geeft een eigenschap weer wat organisme kan of hoe het zich ‘gedraagt’.
Soort
Organismen horen tot dezelfde soort als ze onderling kunnen voortplanten waarbij vruchtbare nakomelingen ontstaan.
Bij organismen die zich ongeslachtelijk voortplanten levert deze definitie problemen op.
Taraxacum officinale L.
Wetenschappelijke naamgeving
Iedere soort valt onder een bepaald geslacht (genus). Een geslacht kan meerdere soorten bevatten. De bioloog Linnaeus heeft de wetenschappelijke naamgeving ingevoerd. Iedere soort heeft een geslachtsnaam en een soortnaam. De geslachtsnaam wordt eerst opgeschreven en begint met een hoofdletter. Daarna volgt de soortnaam. Soms staat er een hoofdletter achter, dat is de letter van de naam van de wetenschapper die deze soort de naam heeft gegeven. In het geval van Linnaeus zie je dan de letter ‘L’. De wetenschappelijk naam van de paardenbloem is Taraxacum officinale L.
Let op; de term ‘geslacht’ heeft in dit verband niets te maken met het zijn van een man of een vrouw.
Deze wetenschappelijke namen gelden wereldwijd. Op deze manier is het voor iedereen duidelijk om welk organisme het gaat en kan vanuit elke taal informatie opgezocht worden.
Een geslacht bestaat uit meerdere soorten. Zo omvat het geslacht Panthera de leeuw, Panthera leo, de tijger, Panthera tigris, de jaquar Panthera onca en het luipaard Panthera pardus.
Samen succesvol voortplanten
Als twee organismen dezelfde soortnaam hebben (en dus ook tot hetzelfde geslacht behoren), kunnen ze samen succesvol voortplanten. Met succesvol wordt bedoeld dat ze vruchtbare nakomelingen kunnen krijgen. Aan de naamgeving is dus meteen af te leiden of samen een succesvolle voortplanting mogelijk is.
Via de tabbladen kom je bij de informatie over dit onderwerp m.b.t. het havo examen biologie.
P4.4.1 – Soortvorming
Je kunt in een context uitleggen dat soorten ontstaan door reproductieve isolatie. (Zie thema Evolutie).
- Soort = groep organismen die onderling kunnen voortplanten waarbij nakomelingen ontstaan die vruchtbaar zijn
- Geslacht (genus)= indelingsniveau boven het niveau van de soort. Een geslacht (genus) bestaat uit meerdere soorten. De eerste naam in een wetenschappelijke naam. wordt geschreven met een hoofdletter.
- Soortnaam = indelingsniveau onder het niveau van het geslacht (genus). Organismen van dezelfde soort horen ook tot hetzelfde geslacht (genus). De tweede naam in een wetenschappelijke naam. Wordt geschreven met een kleine letter.
Bijbehorende BiNaS tabellen: –