Genetische variatie

Waar komt genetische variatie binnen en tussen  soorten vandaan?

Met genetische variatie wordt het verschil in genetisch materiaal (genotypen) van een populatie/soort bedoeld. Door een grote genetische variatie zijn er ook veel verschillende fenotypen binnen een soort. Daardoor heeft de soort (of de populatie) een grotere overlevingskans wanneer de omstandigheden veranderen. 

Genetische variatie in een populatie of soort ontstaat door mutaties of (bij geslachtelijke voortplanting) door recombinaties. Bij kleine populaties speelt genetic drift een rol.

De hoeveelheid verschillende allelen die zich bevinden in een populatie wordt de genenpool genoemd. Een genenpool is dus de verzameling van alle allelen in een bepaalde populatie. Hoe groter de genenpool, hoe groter de genetische variaties is. Een allel is een variant van een gen. Bijvoorbeeld het gen voor kleur heeft twee varianten; een wit allel en een rood allel. Een ander gen, bijvoorbeeld die voor de vorm van een blad, bestaat ook weer uit twee varianten: het allel voor een kartelrand en het allel voor een gave rand. Een grote genetische variatie betekent dat er veel variatie in allelen is, dus dat niet alle individuen in de populatie het allen ‘rood’ en  het allel ‘kartelrand’ hebben. (Let op: een grote genetische variatie betekent niet dat er veel verschillende genen zijn. Dat is biologisch onjuist).

Bij verlies van genetische variatie wordt de genenpool kleiner. Dat betekent dat er minder verschillende allelen zijn. De genen op zich verdwijnen niet, maar de variatie van genen, de verschillen tussen de allelen, wordt minder.