Samenlevings-vormen
Samenlevingsvormen
Concurrentie binnen een populatie
Een soort is groep organismen die samen succesvol kunnen voortplanten. Een Populatie bestaat uit een groep organismen van dezelfde soort die samen een voortplantingsgemeenschap vormen. Dit betekent dat zij zo bij elkaar leven dat zij zich daadwerkelijk kunnen voortplanten.
Concurrentie binnen en tussen populaties speelt een grote rol bij de instandhouding en ontwikkeling van een ecosysteem;
Er zijn verschillende vormen van comncurrentie binnen een populatie. Zo is er concurrentie om:
- Voedsel
- Partners
- Ruimte
Symbiose
Symbiose is een samenlevingsvorm tussen organismen
van twee verschillende soorten.
We onderscheiden drie vormen:
- parasitisme; de ene soort heeft voordeel en de andere heeft nadeel van de samenleving.
- mutualisme; beide soorten hebben voordeel van de samenleving.
- commensalisme; de ene soort heeft voordeel van de samenleving, de andere soort heeft geen voor- en geen nadeel.
Predator-prooirelatie
Predatoren (roofdieren) eten hun prooien op. Als er veel prooidieren zijn, komen er na verloop van tijd ook meer predatoren. Doordat er veel predatie is, neemt het aantal prooidieren weer af. Hierdoor is er weer minder voedsel voor de predatoren en die nemen dan ook weer in aantallen af. Predatoren en hun prooidieren houden elkaar in evenwicht. Dit is een dynamisch evenwicht. Dat wil zeggen dat de populatiegrootte binnen bepaalde grenzen blijft schommelen.
Via de tabbladen kom je bij de informatie over dit onderwerp m.b.t. het havo examen biologie.
P1.3.3 – Dynamiek en evenwicht
Je moet kunnen uitleggen welke rol concurrentie binnen en tussen populaties speelt bij de dynamiek (instandhouding en ontwikkeling) van een ecosysteem.
P3.1 – Voedselrelatie
Je moet kunnen beschrijven welke voedselrelaties tussen organismen er zijn;
Je moet kunnen toelichten welke relaties in een voedselketen kunnen voorkomen;
- Soort = groep organismen die samen succesvol kunnen voortplanten
- Populatie = groep organismen van dezelfde soort die niet in tijd of plaats van elkaar gescheiden zijn en dus (theoretisch) met elkaar kunnen voortplanten
- Concurrentie = strijd om dezelfde (a)biotische behoefte
- Symbiose = samenlevingsvorm tussen organismen van twee verschillende soorten
- Parasitisme = samenlevingsvorm tussen organismen van twee verschillende soorten waarbij de ene soort voordeel heeft en de andere nadeel
- Mutualisme = samenlevingsvorm tussen organismen van twee verschillende soorten waarbij ze allebei voordeel hebben
- Commensalisme = samenlevingsvorm tussen organismen van twee verschillende soorten waarbij één soort voordeel en de andere soort geen nadeel heeft van de samenleving
- Predatie = jagen (en opeten)
Bijbehorende BiNaS tabellen: 69A